Ontspannen bij kanker - Belangrijk voor herstelprocessen

Het belang van ontspanning

Tal van wetenschappelijk onderzoek laat de relatie zien tussen chronische spanningen (stress) en tal van ziekten, ook bij kanker. Stress veroorzaakt spanningen in de spieren en het zenuwstelsel en veroorzaakt een zogenaamde katabole stofwisseling (afbraakstofwisseling). In deze toestand worden herstelprocessen in het lichaam tijdelijk geparkeerd. Je kunt het vergelijken met een dier dat vecht of vlucht. Wanneer het dier veilig in zijn holletje zit begint het lichaam zich te herstellen. Wanneer de mens leert te ontspannen schakelt het lichaam over op de anabole stofwisseling (opbouw en herstel). Daarom is het bij kanker belangrijk om tussendoor te leren ontspannen.

Onderstaand kun je meer lezen over:

• Het verwerken van de schok van de diagnose kanker

• Hoe je het lichaam helemaal kunt ontspannen

• Hoe je de zieke plek kunt leren ontspannen zodat de zelfherstellende- en regulerende processen van het lichaam worden ondersteund.

Diagnose kanker

Mensen die te horen krijgen dat ze kanker hebben ervaren dit doorgaans als een grote schok: alsof de grond onder hun voeten wordt weggeslagen. Daardoor verliezen ze het contact met hun benen en de rest van hun lichaam en vlakken zij hun gevoelens vaak af. Ze beleven de eerste weken van onderzoeken en behandelingen niet zelden als ‘van op een afstand’, alsof ze verdoofd zijn.

Iedereen verwerkt zo’n schok op zijn eigen manier. Er zijn echter ook overeenkomsten in de manier waarop mensen zo’n grote schok verwerken. Veel voorkomende reacties zijn ‘het kan niet waar zijn’, ‘het gaat niet over mij’ of ‘er is een fout gemaakt’. De eerste weken kan men zich verdoofd voelen alsof de gevoelens zijn afgevlakt. Een van mijn clienten zei laatst: ‘de mensen om mij heen lijken er meer moeite mee te hebben dan ikzelf’.

Fasen van verwerken

De emoties komen vaak pas later los, bijvoorbeeld pas nadat de behandelingen zijn afgelopen. Men krijgt dan angsten, voelt zich verdrietig of wordt boos en opstandig over de situatie. Daarbij kan men van het ene in het andere gevoel schieten. Soms blijft iemand ook langere tijd in een en hetzelfde gevoel vastzitten. Wanneer men zich door de omstandigheden overweldigd voelt, ligt depressiviteit op de loer.

Het verwerken van de al deze gevoelens is wezenlijk voor een goed herstelproces. Wanneer je leert hoe je je lichaam kunt ontspannen, krijg je niet zelden ook geestelijk een nieuw kijk op je situatie. Aan sport doen kan een goede, eerste manier zijn om de stress van je situatie te ontladen. Creatieve expressie of het bijhouden van een dagboek zijn andere beproefde methoden om alles wat je overkomt een plekje te geven.

De aandacht van naasten is misschien wel de belangrijkste steun in je verwerkings-proces. Het helpt wanneer zij de emoties waar je door heen gaat begrijpen en je niet proberen te veranderen. Dat valt soms niet mee omdat ze emotioneel betrokken zijn en zelf ook met emoties worstelen. Wanneer je er samen niet uit kunt komen, is het zinvol om professionele begeleiding te zoeken.

Wanneer je meer wilt leren over het verwerken van trauma’s en het aanwezig zijn in je lichaam kun je het boek De tijger ontwaakt van Peter Levine lezen. Zijn boek geeft praktische richtlijnen en tegelijkertijd diepgaand medisch inzicht in de relatie tussen aanwezig zijn in je lichaam en het zelfherstellend vermogen van je lichaam.