De meest gestelde vragen over voeding - Deel 2

Vraag
Wat zijn verharde- of transvetten?

Antwoord
Gezonde onverzadigde vetzuren (de vloeibare plantaardige oliën) die goed ‘ademen’ kunnen gemakkelijk ranzig worden. Om ze beter houdbaar te maken worden ze tijdens de voedselbewerking ‘verhard’. Je vindt deze verharde vetten in allerlei bewerkte voedingsmiddelen zoals pakjes, blikjes, margarines, kant-en-klaar producten en andere voedingsmiddelen die langer houdbaar gemaakt zijn (raadpleeg de etiketten van deze voedingsmiddelen voor details).

Noot: Onverzadigde vetzuren kunnen verharden wanneer je ze verhit of erin bakt. Verhit plantaardige oliën daarom zo min mogelijk en eet ze liefst koud. Wees ook voorzichtig met het gebruik van een magnetron. Meerdere studies suggereren dat het gebruik ervan de voedingswaarde vermindert.

Vraag
Ik hoorde dat dierlijke vetten (melk, eieren en vlees) ook ‘hard’ zijn. Klopt dat?

Antwoord
Ja dierlijke vetten zijn ook harde vetten (verzadigde vetten). Ze zijn echter gezond en je mag ze niet verge-lijken met de onnatuurlijk verharde transvetten uit de voedselindustrie.

Vraag
Wat zijn essentiële vetzuren?

Antwoord
Essentieel wil zeggen dat het lichaam ze niet zelf kan maken. Je zal ze dus via je voeding moet binnenkrijgen. Je vindt essentiële vetzuren vooral in noten, zaden en de oliën daarvan.

Vraag
Wat is de juiste verhouding van essentiële vetzuren?

Antwoord
Deskundigen geven een verhouding van omega-3 en -6 aan variërend van 1:1 tot 1:4. Wanneer je elke dag twee dessertlepels neemt van gelijke delen lijnzaadolie en hennepzaadolie dan zit je ongeveer in het midden. Zorg ook voor (kleine) hoeveelheid dierlijke vetten (bijvoorbeeld wat kwark of jonge biologische kaas) in je voeding. Die zorgen voor een optimale verwerking van de essentiële vetzuren.

Vraag
Hoe neem ik dit mengsel in? Het doet me sterk denken aan de eetlepel levertraan die ik als kind moest innemen.

Antwoord
Dat kunnen we ons voorstellen. Wanneer je de olie puur inneemt kan het helpen je neus dicht te knijpen, maar er zijn nog veel meer mogelijkheden: je kunt de olie mengen met kwark (zie het Budwig-ontbijt in het hoofdstuk ‘Levenskrachtige recepten’), je kunt het in plaats van boter over je brood sprenkelen, het verwer-ken in salades of het mengen in je versgeperste groente/fruitsappen (smoothies).

Noot: De vloeibare onverzadigde vetzuren verharden wanneer je ze verhit. Dus plantaardige oliën waarin je bakt of braadt verharden en worden daardoor onwerkzaam. Lijnzaadolie gaat zelfs al ‘stuk’ bij 40 graden. Gebruik plantaardige oliën daarom bij voorkeur koud (dus ook niet over heet voedsel sprenkelen. Alleen olijfolie kun je gebruiken om in te bakken. Kies dan voor de milde olijfolie (niet de extra vierge).

Vraag
Waar zitten omega-3 en 6 in?

Antwoord
Omega-3 vind je met name in lijnzaadolie en hennep-zaadolie. Andere zaden/oliën en vrijwel alle noten bevatten een overvloed aan omega-6, met uitzondering van olijfolie waar weinig omega’s inzitten.

Vraag
Jullie zeggen dat lijnzaad- en hennepzaadolie de beste bronnen van omega-3 zijn. In de media worden vooral vette vis of visoliecapsules aanbevolen. Is vis niet een betere bron van omega-3?

Antwoord
Nee. Visolie bevat vooral de zogenaamde derivaten van omega-3 (dit zijn afgeleide stoffen van omega-3). Het bevat relatief weinig van de pure omega-3 die je nodig hebt om je cellen optimaal te laten ademen. Bovendien is vis de laatste tijd toenemend ‘vervuild’ door landbouwgiffen en milieuvervuiling (die met het regenwater naar de oceanen stromen). Vervang visolie (capsules) daarom door het aangegeven mengsel van biologische lijnzaad- en hennepzaadolie.

Vraag
Ik heb me de laatste tijd verdiept in essentiële vetzuren. Deskundigen noemen verschillende verhoudingen die goed zouden zijn. Daarnaast zegt de een dat je omega-3 kunt overdoseren, een ander beweert juist van niet. De een zegt dat je voorzichtig moet zijn met omega-6 (omdat het ontstekingsbevorderend zou zijn), een ander zegt juist dat je er net zoveel van kunt nemen als je wilt. Ik raak de draad kwijt door al deze tegengestelde meningen. Wat adviseren jullie op basis van al jullie kennis en expertise?

Antwoord:
De meeste (alternatieve) kankerdeskundigen zijn het er over eens dat voor een optimale cel-ademhaling een juiste verhouding van essentiële oliën noodzakelijk is. De aanbevolen verhoudingen variëren van 1:1 tot 1: 4. Wanneer je elke dag minimaal 5 gram van het beschreven mengsel van lijnzaad- en hennepolie inneemt voldoe je aan dit gegeven (wanneer je ziek bent kun je tot 10 gram van dit mengsel per dag gebruiken).

Er is ons geen onderzoek bekend dat laat zien dat je omega-3 zou kunnen overdoseren. Wel blijkt in de praktijk dat sommige mensen weerstand hebben tegen lijnzaadolie. In die gevallen raden wij alleen hennep-zaadolie aan.

Tot slot zijn de meeste deskundigen (behalve Peskin) het erover eens dat je omega-6 moet beperken (omdat het ontstekingsbevorderend werkt). Wij adviseren daarom een matig gebruik van noten en plantaardige oliën (omega-6) met uitzondering van olijfolie dat weinig omega-6 bevat. Olijfolie (extra vierge) is dus een ‘neutrale’ energiebron en daarmee een uitstekende olie om op gewicht te blijven.

Vraag
En dan kom ik nog tegen dat sommigen deskundigen zeggen dat je alle dierlijke vetten (verzadigde vetten) moet schrappen uit je voeding, terwijl anderen juist beweren dat deze dierlijke vetten juist noodzakelijk zijn een goede verwerking van de essentiële vetzuren. Hebben jullie daarover een mening?

Antwoord
In meerdere (kanker)diëten worden de dierlijke vetten ‘slecht gemaakt’ ten opzichte van de plantaar-dige vetten. In sommige diëten worden de dierlijke vetten zelfs helemaal uitgebannen of wordt er systematisch gekozen voor de ‘magere’ variant (magere melk, mager vlees enz.). Dit is een misvatting. Uit onderzoek blijkt dat dierlijke vetten juist een belangrijke rol spelen in de optimale verwerking van plantaardige vetten. Gebruik daarom elke dag (kleine) hoeveelheden dierlijke vetten (vis, vlees, melk en eieren) in je voeding.

Vraag
Peskin zegt ook dat je onbeperkt vlees mag eten. Wat vinden jullie daarvan?

Antwoord
De meeste aanwijzingen van Peskin zijn waardevol en gebaseerd op onderzoek. Peskin’s aanbeveling om veel vlees te eten is echter weinig onderbouwd. Grote kankerdeskundigen (Budwig, Moritz, Gerson e.a.) raden het gebruik van vlees juist af. Wat jij ook verkiest, kies in ieder geval voor kleine hoeveelheden bij voorkeur niet-gekweekte vis of biologisch vlees.

Vraag
Waarom leggen jullie zo de nadruk op biologisch vlees en niet-gekweekte vis?

Antwoord
Vis uit kweekvijvers en vlees uit de bio-industrie leveren weliswaar volwaardig eiwit maar ze zijn toenemend vervuild met antibiotica, hormonen en andere chemische toevoegingen. Deze stoffen belasten het lichaam extra. Kies daarom zoveel mogelijk voor biologisch* vlees of vrij gevangen kleine vette vis.

Noot: De term ‘biologisch’ kent wettelijk gezien nauwelijks richtlijnen. Men kan het dus vrijelijk gebruiken en het woord wordt ‘misbruikt’ om een goede indruk te maken op de consument en deze te verleiden tot aankoop. Om zeker te zijn van de biologische kwaliteit van je voeding, kun je het beste biologisch dynamische producten kiezen (de term ‘biologisch dynamisch’ kan alleen gebruikt worden wanneer aan strenge eisen is voldaan). Je vindt deze voedingsmiddelen vrijwel alleen in echte natuurvoedingswinkels.

Noot: Ook vrij gevangen vis blijkt steeds meer gifstoffen te bevatten. Daarom raden sommige deskundigen aan om (wanneer je vlees/vis wilt gebruiken) alleen nog te kiezen voor biologisch vlees van een keurslager.

Noot: Wanneer je veganist bent (iemand die geen vlees, vis, eieren of zuivelproducten gebruikt) dan is een zeer uitgebalanceerde voeding van belang en is het (zeker bij ziekte) raadzaam om te testen of je tekorten hebt (m.n. vitamine B12 en IJzer).

Tip voor veganisten: Mogelijk zit er ook bruikbare vitamine B12 in zeewier (met name nori).

Vraag
Peskin legt erg veel nadruk op mineralen en heeft het nauwelijks over vitaminen. Het Moermandieet en de daarvan afgeleide voedingsadviezen benadrukken juist het belang van vitaminen juist. Hoe kan ik die twee opvattingen rijmen.

Antwoord
Beiden zijn van wezenlijk belang voor de gezondheid. De meeste alternatieve diëten bij kanker (Moerman, Houtsmuller, Gerson en tal van natuur diëten) hebben oog voor zowel vitaminen als mineralen als basis voor de gezondheid. Ik heb geen idee waarom Peskin dit over het hoofd ziet.

Wetenswaardigheid: De huidige intensieve landbouwmethoden en het veelvuldig gebruik van kunstmest putten de landbouwgrond uit. Hierdoor bevatten de op deze uitgeputte grond verbouwde gewassen steeds minder vitaminen en mineralen. Biologische voeding kent dit gebrek niet omdat er geen kunstmest wordt gebruikt. Bovendien krijgt de landbouwgrond van een biologisch bedrijf de kans zich te herstellen door het jaarlijks wisselen van gewassen.

In de bijlagen (en op de site) vind je een levenskrachtige recepten die een natuurlijke overvloed aan vitaminen, mineralen, basen, anti-oxidanten en andere hulpstoffen bevatten.

Meer vragen & antwoorden klik hier.